سیاه‌دانه از گونه دانه‌ها و گیاهان بسیار شناخته‌شده در طب سنتی و پزشکی مدرن است. سیاه‌دانه خواص بسیار زیاد و گسترده‌ای دارد. این مقاله قصد داریم خواص سیاه‌دانه را بررسی نماییم.
در این مقاله می‌خوانید
سیاه‌دانه
سیاه‌دانه گیاهی یک ساله و گلدار با ارتفاعی حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر است. این گیاه بومی اروپای شرقی و آسیای غربی بوده، ولی در حال حاضر در دیگر نقاط جهان از جمله آسیای شرقی و اروپا هم کشت می‌شود. سیاه دانه در صنایع غذایی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، ولی در عین حال در طب سنتی هم بسیار پرطرفدار است. در ادامه برخی از خواص سیاه دانه را بررسی خواهیم کرد.
سرشار از آنتی اکسیدان
آنتیاکسیدانها موادی هستند که رادیکال‌های آزاد مضر را خنثی می‌کنند و از آسیب‌رساندن‌شان به سلول‌ها جلوگیری می‌کنند.
تحقیقات نشان می‌دهد که آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند تأثیر بسیار خوبی بر سلامت و بیماری داشته باشند.
در واقع، برخی از مطالعات نشان می‌دهد که آنتیاکسیدانها می‌توانند از بدن در برابر چندین نوع بیماری مزمن، از جمله سرطان، دیابت، بیماری قلبی و چاقی محافظت کنند.
ترکیبات متعددی که در سیاه دانه یافت می‌شوند، مانند تیموکینون، کارواکرول، تی آنتول و ۴-ترپینئول، در واقع خواص آنتی‌اکسیدانی به آن داده است.
البته، هر چند تاثیر سیاه دانه در کاهش رادیکال‌های آزاد در بدن ثابت‌شده ولی هنوز مکانیزم علم آن ثابت نشده است.
کاهش‌دهنده کلسترول خون
کلسترول یکی از انواع چربی‌های بدن است. هر چند بدن همیشه به مقداری کلسترول نیاز دارد، ولی مقدار بیشتر از اندازه آن در خون، سلامت بدن را به خطر می‌اندازد و خطر ابتلا به بیمارهای قلبی را افزایش می‌دهد. براساس پژوهش‌های معتبر، مصرف سیاه دانه در کاهش کلسترول موثر است.
نتایج ۱۷ پژوهش مختلف نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های سیاه دانه با کاهش قابل توجه کلسترول بد و همچنین تری گلیسیرید خون نسبت مستقیم دارد. نکته جالب توجه در این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مصرف روغن سیاه دانه تاثیر بیشتری نسبت به دانه (به صورت کامل یا پودر) دارد.
براساس یک پژوهش دیگر روی ۵۷ فرد مبتلا به دیابت نشان می‌دهد که مصرف مکمل سیاه دانه به مدت یک سال در کاهش کلسترول LDL و در عین حال افزایش کلسترول HDL نقش مهمی ایفا می‌کند.
مبارزه با سرطان
سیاه دانه سرشار از آنتی‌اکسیدان است. آنتی اکسیدان باعث از بین رفتن رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شود. و اینکه رادیکال‌های آزاد از جمله عوامل ابتلا به سرطان است؛ بنابراین با از بین بردن رادیکال‌های آزاد می‌توان خطر ابتلا به سرطان را تا مقدار زیادی کاهش داد.
در مورد خواص ضدسرطانی پژوهش‌های متعددی انجام شده. براساس پژوهشی معتبر مصرف سیاه دانه باعث غیرفعال شدن سلول‌های سرطان سینه می‌شود. در ضمن مصرف سیاه دانه می‌توان در پیشگیری از ابتلا به سرطان‌های پانکراس، ریه، دهانه رحم، پروستات، پوست و روده بزرگ نیز موثر باشد.
آنتی‌باکتریایی
باکتری‌های عامل بسیاری از بیماری‌های هستند و لیست بیماری‌های و عفونت‌های باکتریایی خطرناک طولانی است؛ از عفونت گوش گرفته تا ذات الریه.
براساس برخی پژوهش‌های معتبر سیاه دانه خواص ضدباکتریایی قویی دارد.
در یک پژوهش، سیاه دانه به صورت موضعی بر روی نوزادان مبتلا به عفونت پوستی استافیلوکوک استفاده شد و نشان داده شد که به اندازه یک آنتی بیوتیک استاندارد مورد استفاده برای درمان عفونت های باکتریایی موثر است.
چندین مطالعه دیگر نشان می‌دهد که سیاه‌دانه می تواند به مهار رشد MRSA (استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی‌سیلین) و همچنین بسیاری از گونه‌های دیگر باکتری کمک می‌کند.
