۰ تا ۱۰۰ انواع سنگ ادراری + علل، تشخیص و درمان

سنگ های دستگاه ادراری که به عنوان سنگ کلیه نیز شناخته می شوند، می توانند بسیار دردناک و آزار دهنده باشند. همچنین تشخیص آن ها ممکن است دشوار باشد، زیرا انواع مختلفی از سنگ ادراری وجود دارد که می تواند در دستگاه ادراری ایجاد شود. در این مقاله، انواع سنگ های مجاری ادراری، نحوه تشکیل آنها و بهترین راه های درمان آنها را مورد بحث قرار خواهیم داد.

انواع سنگ ادراری

طبق تحقیقات وب سایت nyulangone انواع سنگ های دستگاه ادراری می توانند شامل سنگ های اگزالات کلسیمی، سنگ های اسید اوریکی، سنگ های استروویت و سنگ های سیستین باشند.

سنگ های اگزالات کلسیمی شایع ترین نوع سنگ های مجاری ادراری هستند و زمانی ایجاد می شوند که کلسیم با اگزالات در ادرار ترکیب شود.

سنگ‌های اسید اوریکی زمانی ایجاد می ‌شوند که اسید اوریک بیش از حد در ادرار وجود داشته باشد که این مشکل می ‌تواند ناشی از برخی شرایط پزشکی مانند نقرس باشد.

سنگ های استروویت می توانند به دلیل عفونت در دستگاه ادراری ایجاد شوند و سنگ های سیستین نیز به دلیل یک اختلال ارثی ایجاد می شوند که باعث تجمع سیستین در بدن می شود.

سنگ های اگزالات کلسیمی در افرادی که حجم ادرار کمی دارند، مرسوم است در حالی که سنگ های استروویت و اسید اوریک عمدتاً در افراد مبتلا به عفونت های خاص دستگاه ادراری ایجاد می شوند. این دو نوع سنگ مجاری ادراری شایع ترین نوع از انواع سنگ های مجاری ادراری هستند.

سنگ‌های استروویت در افراد مبتلا به عفونت‌های دستگاه ادراری که اغلب توسط نوع خاصی از باکتری به نام Proteus mirabilis ایجاد می‌شود، بیشتر است. سنگ‌های اسید اوریک بیشتر در افرادی که رژیم‌های غذایی سرشار از پورین دارند، تشکیل می‌شوند که مواد طبیعی موجود در برخی غذاها مانند گوشت‌ و قارچ هستند.

سنگ های دیگری مانند سیستین و فسفات کلسیم نیز می توانند در دستگاه ادراری ایجاد شوند. سنگ‌های سیستین نادر ترین نوع سنگ در مجاری ادراری هستند و زمانی تشکیل می‌شوند که کلیه ‌ها اسیدهای آمینه خاصی را به‌ درستی از ادرار بازجذب نکنند.

همه انواع سنگ های مجاری ادراری می توانند باعث درد و ایجاد سایر علائم ناراحت کننده شوند، بنابراین مهم است که برای تعیین گزینه های درمانی با یک متخصص پزشکی مشورت کنید.

 

علت ایجاد سنگ های مجاری ادراری

بر اساس مطالعات healthline چهار نوع اصلی سنگ ادراری وجود دارد که در سیستم ادراری تشکیل می‌شوند شامل سنگ‌ های اگزالات کلسیمی، سنگ‌ های اسید اوریک، سنگ ‌های استروویت و سنگ ‌های سیستین. هر نوع سنگ از مواد معدنی مختلفی تشکیل شده است و می‌ تواند به روش‌ های مختلفی برای درمان نیاز داشته باشد.

سنگ های دستگاه ادراری می توانند به دلیل عدم تعادل مواد معدنی موجود در ادرار مانند کلسیم، اگزالات و اسید اوریک ایجاد شوند. ایجاد سنگ های مجاری ادراری می تواند ناشی از کم آبی بدن، رژیم غذایی سرشار از این مواد معدنی، شرایط پزشکی خاص و یا برخی داروها باشد.

پس باید توجه داشته باشید که افرادی که در آب و هوای گرم و خشک زندگی می کنند و کسانی که زیاد عرق می کنند ممکن است بیشتر از دیگران در معرض خطر باشند.

سنگ ها زمانی تشکیل می شوند که مواد معدنی در ادرار جمع شوند، متبلور شوند و سپس به هم بچسبند. هنگامی که سطح این مواد معدنی در ادرار بیش از حد بالا می‌رود، می ‌توانند کریستال ‌هایی تشکیل دهند که سپس به یکدیگر متصل می‌شوند و سنگی در کلیه یا مثانه تشکیل می ‌دهند. اگر این سنگ‌ها به اندازه‌ ای بزرگ باشند که جریان ادرار را مسدود کنند، می‌توانند باعث ایجاد درد و علائم دیگر شوند.

 

تشخیص انواع سنگ ادراری

تشخیص سنگ های دستگاه ادراری می تواند شامل روش های مختلفی مانند اشعه ایکس و سونوگرافی و هم چنین آزمایش های آزمایشگاهی مانند آزمایش ادرار و آزمایش خون برای بررسی عفونت یا سایر علل علائم باشد.

شایع ترین انواع سنگ ادراری کدامند؟

سنگ‌ های اگزالات کلسیمی شایع ‌ترین نوع سنگ‌ها هستند که تا ۸۰ درصد موارد مشاهده شده را تشکیل می‌ دهند، با این حال انواع دیگر شامل استروویت، اسید اوریک و سیستین است. در موارد نادر، ممکن است بیش از یک نوع سنگ در یک دستگاه ادراری وجود داشته باشد. هنگام تشخیص سنگ های ادراری، تعیین علت دقیق و نوع سنگ بسیار مهم است، زیرا تشخیص این عامل می تواند بهترین روش درمانی را تعیین کند.

علاوه بر این، روش های خاصی مانند سی تی اسکن و سیستوسکوپی وجود دارد که می تواند برای شناسایی نوع و اندازه سنگ ها استفاده شود که به تعیین گزینه های درمانی برای کمک به کاهش درد یا جلوگیری از عود شدن این بیماری کمک می کند.

 

درمان سنگ ادراری

درمان سنگ های مجاری ادراری به نوع سنگ موجود در مجاری ادراری بستگی دارد. اگر سنگ اگزالات کلسیم باشد، درمان می تواند شامل تغییر رژیم غذایی، داروهایی برای کاهش میزان اگزالات تولید شده در بدن و حتی درمان با امواج شوک برای شکستن سنگ باشد.

سنگ‌های اسید اوریک از اسید اوریک تشکیل شده‌ اند و می ‌توانند به دلیل رژیم غذایی با پروتئین بالا، مانند خوردن بیش از حد گوشت قرمز با افزایش تولید اسید اوریک در بدن ایجاد شوند.

سنگ‌های استروویت در افراد مبتلا به عفونت‌های مجاری ادراری ایجاد می‌شوند و از منیزیم، آمونیوم و فسفات ساخته شده‌اند.

سنگ های سیستین به دلیل یک اختلال ژنتیکی تشکیل می شوند که باعث افزایش دفع سیستین در ادرار می شود. درمان در این نوع سنگ‌ ها ممکن است شامل دوره آنتی‌بیوتیک برای سنگ‌های استروویت و مصرف دارو های خاص برای کاهش سطح سیستین برای سنگ‌ های سیستین باشد.

از سوی دیگر، اگر سنگ ایجادشده سنگ استروویت یا اسید اوریک باشد، ممکن است آنتی بیوتیک برای حل کردن آن یا کاهش اندازه آن قبل از دفع توصیه شود. علاوه بر این، روش‌های جراحی مختلفی مانند جراحی آندوسکوپی یا سیستولیتولاپاکسی در دسترس هستند که امکان برداشتن سنگ‌ های بزرگ ‌تری را که خود به خود دفع نمی شوند، فراهم می ‌کند.

پس از آن، نحوه دفع سنگ کلیه به نوع سنگ بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر سنگ ها اگزالات کلسیم یا سیستین باشند، می توانند به طور طبیعی دفع شوند، اگرچه برخی دارو ها می توانند به این روند کمک کنند. از سوی دیگر، اگر سنگ استروویت یا اسید اوریک باشد، ممکن است آنتی بیوتیک برای حل کردن آن یا کاهش اندازه آن قبل از دفع توصیه شود.

پیشگیری و درمان گیاهی سنگ ادراری

همچنین استفاده از داروی گیاهی می تواند گامی موثر به دفع سنگ‌های ادراری (مدر) داشته باشد. لیتورکس باریج می تواند در پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه مثمر ثمر باشد.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

بر اساس مطالعات وب سایت mayoclinic اگر علائم و نشانه های زیر را داشتید، فورا به یک پزشک متخصص مراجعه کنید:

• درد آنقدر شدید است که نمی توانید یک جا بنشینید
• دردی که همراه با حالت تهوع و استفراغ باشد
• دردی که همراه با تب و لرز باشد
• وجود خون در ادرار
• مشکل داشتن  در دفع ادرار

 

پیشگیری از انواع سنگ ادراری

پیشگیری از سنگ‌های مجاری ادراری شامل ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی شما، مانند نوشیدن آب زیاد، پرهیز از خوردن غذا های حاوی اگزالات و قند بالا، و کاهش مصرف نمک و پروتئین حیوانی است.

نوع سنگ‌ های مجاری ادراری که احتمال ابتلا به آن‌ها وجود دارد به ترکیب شیمیایی و انواع غذا هایی که می‌خورید بستگی دارد. به عنوان مثال، رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی می تواند خطر ابتلا به سنگ های استروویت را افزایش دهد، در حالی که رژیم غذایی سرشار از قند ممکن است با افزایش خطر سنگ های اسید اوریک مرتبط باشد.

علاوه بر این، مصرف نمک نیز بر خطر ایجاد سنگ مجاری ادراری خطر می گذارد، هم چنین غذاهای سرشار از اگزالات می توانند احتمال تشکیل سنگ های اگزالات کلسیمی را افزایش دهند. با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی برای کاهش مصرف این مواد، می توانید خطر ابتلا به سنگ های مجاری ادراری را به شدت کاهش دهید.

یکی دیگر از راه هایی که می توانید با رعایت آن از ابتلا به سنگ های مجاری ادراری جلوگیری کنید، تناسب اندام است. شاخص توده بدنی بالا (BMI)، اندازه دور کمر بزرگ و افزایش وزن با افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه مرتبط است.

علاوه بر این، برخی مکمل‌ها مانند منیزیم، سیترات و پتاسیم می‌توانند با اتصال به مواد معدنی در ادرار و جلوگیری از تشکیل کریستال‌هایی که می‌توانند به سنگ تبدیل شوند، از تشکیل سنگ‌های ادراری جلوگیری کنند.

به طور کلی درمان سنگ های مجاری ادراری بر اساس محل، اندازه و نوع سنگ متفاوت است. به عنوان مثال، سنگ های کوچک ممکن است با امواج صوتی شکسته شوند یا برای برداشتن سنگ های بزرگ تر از جراحی استفاده شود. در برخی موارد، داروها می توانند به حل شدن سنگ ها یا جلوگیری از تشکیل سنگ در آینده کمک کنند. با یک برنامه درمانی مناسب و یک سبک زندگی سالم، بیماران می توانند با موفقیت سنگ های دستگاه ادراری خود را مدیریت کنند.

 

جمع بندی

سنگ های مجاری ادراری می توانند باعث ایجاد درد در بدن بشوند انواع مختلفی دارند. دانستن نوع سنگ ایجاد شده در مجاری ادراری می تواند به پزشک کمک کند تا بهترین روش درمانی را برای شما تعیین کند. اگر فکر می کنید ممکن است سنگ مجاری ادراری داشته باشید، در اسرع وقت با پزشک خود صحبت کنید. با تشخیص و برنامه درمانی مناسب، می توان سنگ های مجاری ادراری را به طور موثر مدیریت کرد و به زندگی بدون درد ناشی از سنگ های مجاری ادراری بازگشت.