موثرترین روش درمان سرفه شدید (حاد)

سرفه یکی از علائم بارز در بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات تنفسی است. سرفه شدید می‌تواند عارضه‌ای مزاحم و ناراحت‌کننده باشد و در برخی از موارد، منجر به اختلال در خواب، افزایش استرس و از بین بردن کیفیت زندگی فرد گردد. در این مقاله، به بررسی روش‌های مختلف درمان سرفه شدید می‌پردازیم و راهکارهایی موثر برای درمان را ارائه می‌دهیم.

تعریف و طبقه‌بندی سرفه شدید

سرفه شدید می‌تواند در نتیجه عوامل مختلفی از جمله عفونت‌های تنفسی، التهاب ریه، آسم، آلرژی‌ها، سیگار، عوامل تحریک کننده، تنش عصبی، عفونت گلو و برونشیت رخ دهد. در زیر به برخی از انواع سرفه شدید اشاره می‌کنیم:

• سرفه عفونی

سرفه حاد که به علت عفونت‌های تنفسی ناشی می‌شود، از جمله سرفه‌هایی است که معمولاً همراه با علائم دیگری مانند آنفولانزا، سرماخوردگی و برونشیت همراه است. این نوع سرفه معمولاً تحت درمان دارویی و غیردارویی بهبود می‌یابد.

• سرفه آسمی

سرفه آسمی ناشی از آسم است که با تنگی نفس، خفگی و با التهاب ریه همراه است. درمان سرفه شدید آسمی شامل استفاده از داروهای ضد التهاب و ضد آسم، مانند آدرنالین و تمرینات تنفسی می‌باشد.

• سرفه برونشیتی

سرفه برونشیتی ناشی از التهاب مجاری تنفسی و ترشحات زیاد در ریه است. درمان سرفه شدید برونشیتی شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت عفونت باکتریایی، مواد ضدتجمع تنفس و داروهای ضدسرفه می‌باشد.

• سرفه آلرژیک

سرفه آلرژیک ناشی از واکنش غیرعادی سیستم ایمنی به آلرژن‌ها مانند گرده گل، غبار، مواد شیمیایی و حیوانات خانگی است. درمان سرفه آلرژیک شامل استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها، آدرنالین‌ها و اجتناب از تماس با آلرژن‌ها است.

• سرفه عصبی

سرفه عصبی به علت تحریک عصب‌های تنفسی و واکنش به تنش‌های روحی و عصبی رخ می‌دهد. درمان سرفه عصبی ممکن است شامل مشاوره روانشناسی، تمرینات تنفسی، تکنیک‌های آرامش و مدیریت تنش باشد.

حتما باید به این نکته توجه کنیم که قبل از تشخیص و درمان هر نوع سرفه شدید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما می‌تواند تشخیص صحیح را بر اساس علائم و تاریخچه پزشکی شما قرار دهد و بهترین روش‌های درمانی را برای شما تعیین کند.

علل سرفه شدید

سرفه شدید می‌تواند به علت عوامل مختلفی از جمله بیماری‌های تنفسی مانند برونشیت مزمن، آسم، عفونت‌های تنفسی و بیماری‌های خاص دیگر ایجاد شود. عوامل غیرتنفسی مانند عوامل آلرژیک، تنش روانی و استرس نیز می‌توانند به شدت و مدت زمان سرفه مؤثر باشند.

روش های درمان سرفه شدید به دو دسته عمده درمان دارویی سرفه شدید و درمان غیردارویی تقسیم بندی می شود. در روش درمان دارویی سرفه میتوان هم از داروی گیاهی درمان سرفه و هم درمان سرفه با داروهای شیمیایی بهره برد.

استفاده از داروی گیاهی برای درمان سرفه شدید

روش‌های طب سنتی ممکن است به عنوان تکمیلی به روش‌های درمانی دارویی و غیردارویی در درمان سرفه شدید مورد استفاده قرار بگیرند.

استفاده از داروی گیاهی بعلت سازگاری هرچه بیشتر با بدن انسان، امروزه طرفداران بسیاری پیدا کرده است. داروی گیاهی بعلت سازگاری با بدن، کم عارضه بودن و همچنین تاثیرگذاری موثر امروزه بسیار مورد استقبال قرار گرفته اند.

برای درمان سرفه حاد نیز تیموژل باریج یکی از بهترین داروهای گیاهی درمان سرفه بشمار می آید. تیموژل باریج حاوی اسانس آویشن شیرازی و رازیانه شیرین است. تسکین سرفه همراه با کمک به خروج خلط از ویژگی‌های کپسول نرم تیموژل است.

روش مصرف تیموژل باریج بصورت هر ۸ ساعت ۱ کپسول نرم با یک لیوان آب ولرم میل شود.

در ادامه، برخی از روش‌های طب سنتی رایج برای درمان سرفه شدید ذکر شده است:

• عسل

مصرف عسل به عنوان ضدسرفه طبیعی یکی از روش‌های معتبر در طب سنتی است. عسل می‌تواند به تسکین تحریک و التهاب راه‌های تنفسی کمک کند. می‌توانید یک قاشق عسل خالص را به آب گرم یا چای بی‌کافئین اضافه کرده و آن را در طول روز مصرف کنید.

• زنجبیل

زنجبیل خواص ضد التهابی و ضدسرفه دارد و می‌تواند در کاهش سرفه شدید مؤثر باشد. می‌توانید عصاره زنجبیل تازه را با عسل مخلوط کنید و مصرف کنید. همچنین، می‌توانید یک نوشیدنی زنجبیل تهیه کنید. برای این منظور، تکه‌ای زنجبیل تازه را رنده کرده و آن را در یک لیوان آب جوش قرار دهید. بگذارید به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه، این ترکیب به حال خود باقی بماند و سپس آن را صاف کرده و میل کنید.

• پیاز

پیاز دارای خواص ضد التهابی و ضدسرفه است و می‌تواند به تسکین سرفه شدید کمک کند. شما می‌توانید یک پیاز را رنده کرده و آن را با عسل مخلوط کنید. سپس به این ترکیب حدود ۳ ساعت زمان دهید و سپس آن را میل کنید.

• نعناع

اسانس نعناع دارای خواص ضدسرفه و آرامش‌بخش است. می‌توانید تعدادی برگ نعناع را خرد کرده و آن را به یک لیوان آب جوش اضافه کنید. بعد از چند دقیقه، مخلوط را صاف کرده و آن را میل کنید.

مهم است بدانید که روش‌های طب سنتی تنها به عنوان تکمیلی در درمان سرفه شدید استفاده شوند و قبل از استفاده از هرگونه روش طب سنتی، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، در صورت بروز علائم شدید، به پزشک مراجعه کنید و توجیهات و دستورات وی را دنبال کنید.

طبق رفرنس اطلاعات گزارش شده در sciencedirect، مهمترین روش های غیر دارویی به شرح زیر می باشد:

• استراحت و آرامش

در حالت سرفه حاد، استراحت و آرامش برای بهبود و بهبود سریعتر بدن بسیار مهم است.

• مصرف مایعات بیشتر

مصرف مایعات به میزان کافی مانند آب، آب‌میوه‌ها و چای گرم می‌تواند به خلق و خوی بدن و رطوبت راه‌های تنفسی کمک کند و سرفه را تسکین دهد.

• تغییر در سبک زندگی و عادات تنفسی

تغییر در رژیم غذایی، کاهش استفاده از سیگار و مشاوره درباره عادات تنفسی نادرست می‌تواند به کاهش سرفه شدید کمک کند.

• فیزیوتراپی تنفسی

فیزیوتراپی تنفسی یک روش غیردارویی که در درمان سرفه حاد مؤثر است. این روش برای بهبود عملکرد ریه و کاهش سرفه استفاده می‌شود. در ادامه، به برخی از تکنیک‌های فیزیوتراپی تنفسی در درمان سرفه حاد اشاره خواهیم کرد:

1. تمرین تنفس عمیق: این تمرین شامل تنفس عمیق و کنترل شده است. شما باید نفس عمیقی بکشید و آن را به آرامی تنفس کنید. در طول تمرین، سعی کنید به صورت تمامی تنه و نه فقط قفسه سینه تنفس کنید. این تمرین به عضلات تنفسی کمک می‌کند و تسکین سرفه را ارتقا می‌دهد.
2. تمرینات انقباض و گشادی عضلات تنفسی: این تمرینات شامل انقباض و گشادی عضلات نفسی می‌باشد. برای مثال، می‌توانید با تأخیر نفس را نگه دارید و سپس آن را با آهستگی و کنترل تنفس دهید. این تمرین به بهبود کنترل تنفس و کاهش سرفه شدید کمک می‌کند.
3. تکنیک اکسیژناسیون: این تکنیک شامل نفس عمیق و طولانی با نگه داشتن نفس می‌باشد. شما باید نفس عمیقی بکشید و آن را برای مدتی نگه دارید. سپس آرامی نفس را با آزادسازی هوا از ریه تنفس دهید. این تمرین به توسعه حجم ریه و بهبود عملکرد تنفسی کمک می‌کند.

مهم است بدانید که فیزیوتراپی تنفسی باید تحت نظر یک متخصص فیزیوتراپی تنفسی انجام شود. آنها قادرند تکنیک‌های مناسب را بر اساس وضعیت شما تعیین کنند و به شما راهنمایی کنند. قبل از شروع هرگونه تمرین فیزیوتراپی تنفسی، مهم است با پزشک خود مشورت کنید، به وی اطلاع دهید و دستورات و توصیه‌های وی را دنبال کنید.

• تکنیک‌های رفع تنش و استرس

استفاده از روش‌های مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تمرکز ذهنی می‌تواند به کاهش تنش و استرس و در نتیجه کاهش سرفه شدید منجر شود.

• تمیز کردن محیط

استفاده از بخاری، آبگرمکن، یا تهویه مناسب در محیط کمک به بهبود مجراهای تنفسی و تسکین سرفه می‌کند. همچنین، از عوامل تحریکی مانند دود سیگار و آلودگی هوا خودداری کنید.

 

روش‌های دارویی درمان سرفه شدید

• آنتی‌توسیانین‌ها

با توجه به اطلاعات pubmed، این دسته از داروها با کاهش تحریک اعصاب تنفسی و تمایز نورون‌های سرفه‌ای، عملکرد سرفه را تسکین می‌دهند.

• مواد ضدتجمع تنفسی

با توجه به اطلاعات nih، این داروها با افزایش رقیقی ترشحات و کاهش غلظت آن‌ها، سبب کاهش شدت سرفه می‌شوند.

• بتا آگونیست‌ها

طبق اطلاعات pubmed، این داروها با تأثیر بر روی گیرنده‌های بتا در مجاری تنفسی، میزان تنش عضلانی را کاهش داده و سرفه را تسکین می‌دهند .

• آنتی‌هیستامین‌ها

با توجه به اطلاعات nih، این داروها با کاهش واکنش آلرژیکی بدن و مهار راه‌های عصبی مرتبط با سرفه، سبب تسکین سرفه می‌شوند .

• آنتی‌انژیوتانین‌ها

طبق مقاله Liu M و همکاران، نیز تایید بر این مطلب است که این دسته از داروها با کاهش واکنش عروق و کاهش ترشحات مخاطی، سرفه را تسکین می‌دهند .

نتیجه‌گیری

درمان سرفه شدید بستگی به علت اولیه آن دارد. روش‌های درمانی شامل مصرف داروی گیاهی و تغییرات در سبک زندگی می‌باشند. تکنیک‌های غیردارویی مانند فیزیوتراپی تنفسی و تمرینات تنفسی نیز می‌توانند موثر باشند.

همچنین، برای حفظ سلامتی بهتر، لازم است برای پیشگیری از سرفه حاد به نحو مناسب دستورات بهداشتی مرتبط با شستشوی دست ها به مدت بیست ثانیه، استفاده از  ماسک در محیط های عمومی مانند ماسک N95 ، پوشیدن لباس های مناسب هر فصل، واکسیناسیون و…. را رعایت کنید.اما قبل از شروع هرگونه درمان، توصیه می‌شود که در صورت بروز سرفه شدید یا علایم مشکوک دیگر به عفونت تنفسی با پزشک خود مشورت کنید.