ترومبوز ورید عمقی (DVT) یک لخته خون است که به طور جزئی یا کامل یک ورید بزرگ (معمولاً در قسمت تحتانی ساق یا ران، مانند سیاهرگ پوپلیتئال) را مسدود می‌کند. البته این لخته خون می‌توان در سایر قسمت‌های بدن هم ایجاد شود.
اگر این لخته خون پاره شود، به آمبولی تبدیل میشود و می‌تواند از قلب و ریه‌ها عبور کند و مسیر جریان خون را در آنجا مسدود کند. لخته خونی که وارد ریه‌های میشود، آمبولی ریه نام دارد.
آمبولی ریه می‌تواند مانع رسیدن خون به بافت‌ها و آسیب به آنها شود. ترومبوز ورید عمقی بسیار جدی است و می‌تواند کشنده باشد.
توجه داشته باشید که ترومبوز ورید عمقی با لخته خون (که به عنوان ترومبوفلبیت سطحی هم شناخته میشود)، و در وریدهای زیر پوست تشکیل میشود، متفاوت است. ترومبوفلبیت سطحی معمولاً به ریه‌ها منتقل نمی شود و می‌توان آن را با داروهای ضد التهابی، استراحت و کمپرس گرم درمان کرد. ترومبوز ورید عمقی همچنین با لخته‌های خونی که در شریان‌ها رخ می‌دهد متفاوت است. لخته‌های شریان‌ها معمولا منجر به حمله قلبی یا سکته میشود.
در این مقاله می‌خوانید
علائم ترومبوز ورید عمقی
علائم رایج ترومبوز ورید عمقی درد و حساسیت در ناحیه آسیب‌دیده، قرمزی یا تغییر رنگ پوست است. استفراغ، سرفه خونی و غش کردن نیز از علائم آمبولی ریه هستند.
ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریه جدی هستند، بنابراین اگر هر یک از این علائم را دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
علل
بی حرکتی و نشستن برای مدت طولانی از مهمترین دلایل ابتلا به ترومبوز ورید عمقی است. چه در حال نقاهت پس از عمل جراحی باشید و چه در یک پرواز طولانی، غیرفعال بودن، جریان خون را کند می‌کند و می تواند از حرکت پلاکت‌ها و پلاسما در بدن جلوگیری کند. داشتن یک آسیب یا جراحی بزرگ در پا نیز می‌تواند باعث ترومبوز ورید عمقی شود.
تشخیص
اگر علائم ترومبوز را دارد، باید که فوراً قبل از اینکه به آمبولی ریه تبدیل شود، تشخیص داده شود. هنگامی که آمبولی ریه یک شریان در ریه را مسدود می‌کند، جریان خون کاهش می‌یابد یا به طور کامل متوقف میشود، که می‌تواند باعث مرگ ناگهانی شود.
آزمایش‌هایی مانند ونوگرافی، سی‌تی‌اسکن، یا آزمایش D-dimer برای تشخیص ترومبوز تجویز میشود. از طریق سونوگرافی، پزشک می‌تواند خون را ببیند.
درمان
اگر پزشک تشخیص ترومبوز را تأیید کند، اولین خط درمان معمولاً داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده‌های خون) است. داروهای ضد انعقاد لخته‌های موجود را از بین نمی‌برند، اما از لخته شدن بیشتر خون در رگ‌ها جلوگیری می‌کنند و شانس برای ایجاد آمبولی ریه را کاهش می‌دهند. اشکال تزریقی و قرصی داروهای ضد انعقاد وجود دارد.
اگر فردی دچار آمبولی ریه شود و لخته بزرگی داشته باشد، ممکن است درمان ترومبولیتیک (داروهای لخته شکن) تجویز شود. این داروها از طریق یک کاتتر که مستقیماً به لخته تزریق میشود وارد می‌شوند. داروهای لخته شکن معمولاً برای موارد اورژانسی به دلیل خطر خونریزی شدید استفاده میشود.
