اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
نگرانی و استرس بخشی از زندگی است. بنابراین خیلی طبیعی است که در زندگی دچار استرس بشویم. اما وقتی نگرانی و استرس به حالتی پایدار و تهاجمی تبدیل شود در این صورت باید حتما به فکر باشیم. از نظر علمی افرادی که هموار اضطراب فراگیر و پایدار دارند، دچار اضطراب فراگیر ( generalized anxiety disorder یا GAD) هستند. در این افراد نگرانی و اضطراب کل زندگیشان را تحت الشعاع قرار داده و حتی گاهی انجام برخی فعالیتها برایشان امکانپذیر نیست. فرد مبتلا به اضطراب فراگیر صرفا نگرانیهای منطقی و مبتنی بر خطر واقعی ندارد؛ بلکه بدون توجه به عامل استرسزای خارجی و درجه خطر آن، احساس خطر میکنند و به طور اغراقآمیز اضطراب دارد.
اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
اختلال اضطراب فراگیر یک عارضه روانی رایج است که با نگرانی بیش از حد و مزمن مشخص میشود. معمولا فرد مبتلا به این اختلال توانایی عملکرد طبیعی را از دست میدهد.
تخمین زده می شود که حدود ۶.۸ میلیون بزرگسال ( یعنی چیزی حدود ۳.۱٪ جمعیت) در ایالات متحده درگیر این اختلالا هستند.
افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر یک ترس متمرکز از یک عامل بیرونی (مانند مبتلایان به انواع فوبیاها ندارند)، بلکه اضطراب آنها به طور مکرر از چیزی به چیز دیگر تغییر می کند.
اگر بخواهیم رفتارها مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر را توضیح دهیم، بد نیست یک مثال بیاوریم. مثلا شخصی اختلال اضطراب فراگیر ممکن است متوجه شود که یکی از دوستان به پیامی بدون متن برای او فرستاده. فقط همین متن پیام میتواند برای وی داستانهای زیادی بسازد، آیا دوستم تصادف کرده؟ آیا از دستم عصبانی است؟ در آستانه مرگ است؟ و مواردی از این دست.
اغلب اوقات، یک فرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر آگاه است که ترس او غیرمنطقی یا نامتناسب با موقعیت است، اما نمی تواند نگرانی خود را مدیریت کند و از بین ببرد. در نظر داشته باشید که از آنجا که اضطراب مبتنی بر واقعیت نیست، مقابله با آن با منطق یا اطمینان خاطر برای فرونشاندن آن کافی نیست.
به طور کاملا متناقضی، بسیاری از افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر فکر میکنند احساس نگرانی برایشان مفید و سازنده است. این افراد معمولاً این اضطراب فراگیر را به عنوان تفکری جادویی میشناسند. آنها فکر میکنند که با احساس نگرانی میتوانند از اتفاقات بد جلوگیری کنند و اگر نگران نداشته باشند، ترسهایشان به حقیقت میپیوندد.
فرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر از نظر روحی و جسمی خسته هستند و تقریباً بر هر جنبهای از زندگی یک فرد تأثیر میگذارد و میتواند بسیار طاقتفرسا باشد.
علائم و نشانهها
برای اینکه گفته شود فردی مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر دچار است باید علائم زیر را داشته باشد.
اضطراب و نگرانی بیش از حد. اگر فردی بیش از ۶ ماه در انجام هر فعالیت دچار اضطراب شود گفته میشود به این اختلال مبتلا شده.
حداقل سه مورد از شش علامت زیر (حداقل یک مورد برای کودکان)،:
- بی قراری، احساس سرگیجه یا بیقراری
- خستهشدن سریع
- مشکل در تمرکز یا خالی شدن ذهن
- تحریکپذیری و حساس و زودرنج شدن
- تنش عضلانی
- اختلال خواب (مشکل در به خواب رفتن یا ماندن در خواب، یا خواب بی قرار و ناراضی)
- ناراحتی یا اختلال قابل توجه در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه های مهم عملکرد، ناشی از نگرانی یا اضطراب
برخی دیگر از علائم اختلال اضطراب فراگیر عبارتند از:
- عصبی بودن یا تحریکپذیری زیاد
- احساس خطر قریب الوقوع، وحشت یا عذاب
- افزایش ضربان قلب
- هایپرونتیلاسیون (تنفس سریع)
- تعریق
- لرزیدن
- احساس ضعف یا خستگی
- مشکلات گوارشی
- سردرد و سایر دردهای غیرقابل توضیح
درمان
مانند هر اختلال روانپزشکی، یافتن یک درمان موفق برای اختلال اضطراب فراگیر ممکن است به آزمون و خطا نیاز داشته باشد. آنچه برای یک فرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر موثر است ممکن است در درمان فردی دیگر موثر نباشد. هرگونه درمان باید تحت نظر پزشک و روانپزشک صورت بگیرید.