آلرژی چیست؟ علت، انواع، علائم و راههای جلوگیری و درمان آن
آلرژی واکنش بدن به یک ماده خارجی معمولیِ بیضرر مانند گرده، گردوغبار، پوست حیوانات، مواد غذایی خاص و نیش حشرات است. علائم آلرژی از خفیف (مانند کهیر، خارش، آبریزش بینی، اشک و قرمزی چشم) تا تهدیدکننده زندگی نظیر تنگی نفس شدید متغیر است. انواع داروهای آنتیهیستامین، ضداحتقان، استروئیدهای بینی، داروهای آسم و ایمونوتراپی برای درمان آلرژی تجویز میشود.
در این مقاله میخوانید
آلرژی چیست؟
آلرژی واکنش بدن به مادهای است که آن را به عنوان یک عامل خارجی مهاجم مضر میبیند. به عنوان مثال، تماس با مادهای که معمولاً یک ماده بیضرر است، مانند گرده، ممکن است باعث واکنش سیستم ایمنی بدن شود. موادی که باعث این واکنشها میشوند آلرژن نام دارند.
واکنش آلرژیک چیست؟
“واکنش آلرژیک” روش دفاعی بدن به آلرژن است. معمولا زنجیرهای از رویدادها در بدن فعال شود تا بدن واکنش آلرژیک از خود نشان دهد.
اگر مستعد ابتلا به آلرژی هستید، اولین باری که در معرض یک آلرژن خاص (مانند گرده) قرار میگیرید، بدن با تولید آنتیبادیهای آلرژیک پاسخ میدهد. وظیفه این آنتیبادیها یافتن آلرژنها و کمک به حذف آنها از سیستم بدن است. در نتیجه این فرایند، یک ماده شیمیایی به نام هیستامین ترشح میشود و در نتیجه علائم آلرژی پدیدار میشود.
انواع آلرژی چیست و چگونه درمان میشود؟
بدن میتواند به مواد مختلفی از جمله گرده، شوره و پوسته بدن حیوانات، نیش حشرات، گردوغبار حساسیت داشته باشد.
گرده
التهاب مخاط بینی آلرژیک فصلی (Seasonal allergic rhinitis) یا تب یونجه پاسخی آلرژیک به گرده گل است. تب یونجه باعث التهاب و تورم پوشش داخلی بینی و بافت محافظ چشم میشود.
علائم تب یونجه عبارتند از: عطسه، احتقان (احساس گرفتگی) و خارش، آبریزش چشم، بینی و دهان. معمولا برای درمان آنتی هیستامینهای خوراکی، ضد لکوترین، استروئیدهای بینی، آنتیهیستامینهای بینی و کرومولین بینی تجویز میشود. در برخی افراد، علائم آسم آلرژیک (خس خس سینه، تنگی نفس، سرفه یا گرفتگی قفسه سینه) میتواند در اثر قرار گرفتن در معرض گردهها ایجاد شود.
و اینکه، اجتناب از قرار گرفتن در معرض گرده بهترین پیشگیری در این خصوص است. زمانیکه در محیط بسته هستیم، بستن پنجرهها و استفاده از تهویه مطبوع و هنگامیکه در محیط باز هستیم، استفاده از ماسک، بهترین راهحل پیشگیری از تبیونجه هستند.
مایت غبار خانگی
مایت غبار خانگی (House dust mites) موجودات ریز هستند که در گردوغبار و همچنین در الیاف اشیاء خانگی مانند بالش، تشک، فرش و اثاثه یا لوازم داخلی زندگی میکنند. مایت غبار خانگی در مناطق گرم و مرطوب رشد میکنند.
علائم آلرژی به مایت غبار خانگی مشابه علائم آلرژی به گرده است. برای مدیریت آلرژی به مایت غبار خانگی، سعی کنید از روبالشی و روتشکی پلیاورتان استفاده کنید. مایت غبار خانگی روی پارچه نخ پلیاورتان نمیتواند زندگیکند. برای جاروکشیدن قالی و فرش حتما از جاروبرقی فیلتردار قوی استفاده کنید. جارویبرقی با راندمان پایین نمیتواند مایت غبار خانگی را از فرش و موکت جدا کند.
درمان آلرژی به مایت غبار شامل داروهایی برای کنترل علائم میشود.
شوره حیوانات
گاهی بدن به پروتئینهای ترشحشده از غدد عرق حیوانات (که به صورت شوره جدا و در هوا منتشر میشود) واکنش نشان میدهد. اگر حیوان خانگی دارید، باید به طور مستمر آن را بشورید. به هیچ عنوان حیوان را به اتاق خواب راه ندهید. استفاده از دستگاه توصیه هوا با فیلتر مناسب هم گزینه مهم بعدی است.
لاتکس
برخی افراد پس از تماس مکرر با لاتکس دچار حساسیت به لاتکس میشوند. دستکشهای لاستیکی، مانند دستکشهایی که در جراحی یا نظافت منزل استفاده میشوند، منبع اصلی ایجاد این نوع واکنش هستند. علائم حساسیت و واکنش آلرژیک به لاتکس عبارتند از: کهیر، اشک و سوزش چشم، خسخس سینه و خارش پوست.
واکنشهای آلرژیک به لاتکس می تواند خفیفمانند قرمزی و خارش پوست باشد. هیچ درمانی برای آلرژی به لاتکس وجود ندارد، بنابراین بهترین درمان برای این عارضه پیشگیری و اجتناب است.
غذاهای خاص
آلرژی غذایی زمانی ایجاد میشود که بدن یک آنتی بادی خاص برای یک غذای خاص تولید کند. یک واکنش آلرژیک در عرض چند دقیقه پس از خوردن غذا ظاهر میشود و گاهی علائم خیلی شدید است. در بزرگسالان، شایعترین مواد غذایی آلرژیزا عبارتند از صدف، بادام زمینی و… است. برخی کودکان به شیر، تخم مرغ، سویا، گندم، صدف، بادام زمینی و … حساسیت دارند.
اگر آلرژی غذایی دارید، علائم شما شامل خارش، کهیر، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، مشکلات تنفسی و تورم در اطراف دهان است. اجتناب از غذاهایی که باعث علائم آلرژی می شوند بسیار مهم است.