به نظر شما علت آفت دهان چه می تواند باشد و چه راهکارهایی را جهت درمان آن می شناسید؟ از جمله عوارضی که احتمال دارد هر فردی را در هر سنی درگیر خود کند، آفت دهانی است که خیلی آزار دهنده نیز می باشد. در این مقاله قصد داریم پس از بررسی علت آفت دهان، روش های خانگی مؤثر را جهت رفع آن معرفی نماییم. ممکن است منشأ آفت دهانی ارثی باشد یا اینکه علت بروز آن یک فاکتور محیطی مشترک همانند یک ماده غذایی حساسیت زا و یا خاص باشد. گفتنی است که زنان بیش از مردان در طول عمر خود دچار آفت دهانی خواهند شد.
آشنایی با علت آفت دهان و نحوه درمان آن
انواع آفت دهان کدامند و چه علائمی دارند؟
- آفت دهان بزرگ: این نوع آفت برخلاف آفت دهانی کوچک خیلی شایع نبوده و می توان مرز مشخصی را برای این زخم ها قائل شد. ولی در صورت بیش از حد بزرگ بودن آنها، ممکن است دارای لبه های غیر عادی و نامنظمی باشند. در مقایسه با زخم های کوچک، این نوع آفت ها از اندازه بزرگتر و عمیق تری برخوردارند و البته خیلی دردناک نیز هستند. به ۶ هفته زمان جهت درمان این نوع آفت دهانی نیاز بوده و احتمال باقی ماندن جای زخم آن نیز وجود دارد.
- آفت دهانی کوچک: از شایع ترین نوع آفت می توان به آفت دهانی کوچک اشاره نمود. این نوع آفت ها نیز مخصوصاً به هنگام غذاخوردن خیلی دردناک شده و دارای شکل بیضی با لبه های قرمز و کوچک هستند. مدت زمان لازم جهت بهبود این نوع آفت ها، چیزی حدود ۲-۱ هفته می باشد. لازم به ذکر است که هیچگونه اثر زخم نیز پس از درمان آن باقی نخواهد ماند.
- آفت دهان هرپتی فرم یا شبه تبخال(Herpetiform): این زخم معمولاً خیلی شایع نبوده و بروز آن در اکثر مواقع در افراد مسن مشاهده می شود. به طور معمول اثری از جای این نوع آفت باقی نمی ماند و امکان بهبود آن نیز با گذشت ۲-۱ هفته وجود دارد. اندازه این آفت ها کوچک است ولی به شکل خوشه ای که شامل ۱۰۰-۱۰ زخم بسیار ریز هستند، بروز پیدا می کند. البته در برخی مواقع احتمال ایجاد این آفت ها به شکل یک زخم با اندازه بزرگ و لبه های نامنظم وجود دارد.
در کل باید بگوییم که عارضه آفت دهان دارای نشانه های شایعی از قبیل ناراحتی های عمومی، تب و تورم غدد لنفاوی است.
محلول میرتکس باریج
ارائه چندین راهکار خانگی مؤثر جهت درمان آفت دهان
همانگونه که در مطالب فوق ذکر شد، غالباً اندازه آفت های دهانی خیلی کوچک بوده و احتمال از بین رفتن آنها با گذشت ۲-۱ هفته به شکل خود به خودی وجود دارد. بنابراین ۱۰-۷ روز زمان جهت برطرف شدن آفت های دهانی خیلی کوچک نیاز است. زخم در این مدت برای فرد آزار دهنده و دردناک خواهد بود. خبر خوش این است که جهت بهبود سریع تر و کاهش درد آفت دهان راه های طبیعی بسیاری وجود دارد. در ادامه به معرفی چندین روش درمان خانگی آفت دهان در این زمینه خواهیم پرداخت.
جهت درمان آفت موجود دهان باید به سراغ کدام مکمل ها برویم؟
به خاطر داشته باشید که احتمال زخم شدن دهان شما یا تحریک آفت های موجود با خوردن غذاهای خشک و سفتی همچون ته دیگ یا نان تست وجود دارد. همچنین از خوردن غذاهای اسیدی مانند آب پرتقال، غذاهای تحریک کننده و تند که سبب افزایش التهاب می شوند، اجتناب نمایید. چرا که هر یک از این مواد غذایی علت آفت دهان می باشند.
مکمل آهن:
در صورتی که در رژیم غذایی فرد کمبود آهن تشخیص داده شود. با تجویز پزشک مصرف مکمل های آهن می تواند کمک شایانی به درمان آفت دهان نماید.
ماست:
یکی از مواد غذایی مفید جهت درمان آفت دهان، ماست پروبیوتیک با کیفیت می باشد. پروبیوتیک دارای عملکردی مشابه صافی بوده و تنها اجازه حضور باکتری های مناسب در دهان را خواهد داد. همین امر با آرام تر کردن زخم سبب بهبود آفت دهان می گردد. از سوی دیگر، می توان خنکی و نرمی ماست را در کاهش درد حاصل از آفت بسیار مؤثر دانست.
مصرف مکمل روی یا زینک:
کمبود روی نیز می تواند یک علت آفت دهان باشد. از این رو، احتمال رفع این مشکل با مصرف مکمل روی وجود دارد. ولی به خاطر داشته باشید که حتماً زیر نظر پزشک اقدام به مصرف بلند مدت قرص زینک نمایید. بر اساس آزمایشات اولیه صورت گرفته، تعداد دفعات آفت زدن با مصرف مکمل های حاوی ۱۵۰ میلی گرم روی به صورت روزانه، به میزان ۱۰۰-۵۰ درصد کاهش خواهد یافت. افرادی که دچار کمبود روی بودند و در این آزمایش حضور داشتند، به میزان چشمگیری آفت دهان آنها بهبود یافت. بنابراین، یکی از راحت ترین روش ها جهت درمان بهبود آفت دهان، مصرف ۲-۱ بار مکمل روی با کیفیت در طول روز می باشد.
استفاده از مکمل ویتامین B:
بر اساس تحقیقات می توان گفت حتی افرادی که دچار کمبود ویتامین B نیستند. اگر اقدام به مصرف مکمل زیر زبانی ویتامین B12 نمایند، به نوعی از برگشت دوباره آفت دهانی پیشگیری خواهند کرد. همچنین مصرف این ویتامین به میزان ۱ میلی گرم به مدت شش ماه و دو بار در طول روز، بسیار مؤثر است.
از سوی دیگر، مصرف ویتامین B1 به میزان ۳۰۰ میلی گرم، ویتامین B2 به میزان ۲۰ میلی گرم و همچنین ویتامین B6 به میزان ۱۵۰ میلی گرم که از مکمل های گروه ب محسوب می شوند، کمک شایانی به افراد مبتلا به کمبود ویتامین B1 خواهد کرد. چرا که افزایش خطر ابتلا به آفت دهان ارتباط مستقیمی با کمبود ویتامین های این گروه دارد.
مصرف مواد غذایی بدون گلوتن:
در صورت داشتن مشکل با گلوتن، امکان تقویت سیستم دفاعی بدن شما در مقابل بروز آفت دهان با مصرف مواد غذایی فاقد گلوتن وجود دارد. بر اساس مطالب ذکر شده، حساسیت به گلوتن یک علت آفت دهان محسوب می شود. بنابراین بهتر است پزشک شما اقدام به تجویز تست بیماری سلیاک نماید تا از این طریق به مشکل اصلی شما پی ببرد.
سایر مکمل ها و ویتامین ها:
به اعتقاد دانشمندان، جهت درمان آفت دهان نیاز به مصرف اسید آمینه لسیین می باشد. به عبارت دیگر، استفاده از این ماده به میزان ۵۰۰ میلی گرم و روزی ۳ بار، سبب بهبود دردتان شده و حتماً تجویز آن باید توسط پزشک صورت گیرد. از طرف دیگر، ویتامین C را می توان از جمله مکمل هایی دانست که تأثیر زیادی در ترمیم غشاء مخاطی دهان دارد. بنابراین، اقدام به مصرف ۱۰۰۰ میلی گرم مکمل ویتامین C با تجویز پزشک و سه بار در طول روز نمایید.
استفاده از آنتی اسیدها:
مصرف قرص های جویدنی از قبیل بیسموت ساب سیترات، رولایدز و تامس می تواند در درمان آفت دهانی بسیار مؤثر عمل کند. علت درد آفت دهان، آنزیم ها و اسیدهای گوارشی است که بر روی بافت دهان اثر خواهد گذاشت. بنابراین مصرف آنتی اسیدها زیر نظر پزشک بسیار مفید خواهد بود. البته قرارگیری این قرص ها به شکل مستقیم بر روی آفت نیز تأثیر گذار بوده و اجازه دهید در این حالت تکه های قرص تا زمان حل شدن کامل بر روی بافت باقی بماند.
به طور کلی از مصرف دهانشویه ها و خمیردندان های متشکل از سدیم لوریل سولفات اجتناب کنید. چرا که این مواد سبب ایجاد آفت دهان به دفعات مکرر خواهد شد. بر اساس تحقیق انجام شده در نروژ، این ماده بر لایه های اساسی غشاء داخلی دهان تأثیر گذاشته و آفت را مجدداً در دهان ایجاد خواهد کرد.
معرفی مواد غذایی مؤثر جهت درمان آفت دهان
بسیاری از مواد موجود در منزل چه به صورت دهانشویه و چه به شکل موضعی، برای درمان آفت مفید خواهند بود.
یخ:
شما می توانید با مکیدن یخ های مکعبی کوچک التهاب و سوزش زخم و آفت دهانی را تسکین دهید. چرا که سردی یخ سبب کاهش جریان خونرسانی به آفت دهان شده و بنابراین کمتر شدن درد و تورم آفت را به همراه دارد.
شیرین بیان:
بر اساس مطالعات، بهتر است افراد مبتلا به آفت دهان اقدام به استفاده از دهانشویه شیرین بیان ۴ بار در طول روز نمایند. علائم بهبودی در چیزی حدود ۷۵-۵۰ درصد این افراد در همان روز نخست مشاهده شده است و با گذشت ۳ روز به طور کامل بهبود پیدا کرده اند. عصاره شیرین بیان به میزان نصف قاشق چای خوری و آب به میزان ۴/۱ فنجان، جهت تهیه این دهانشویه لازم است. همچنین مصرف ۲-۱ قرص ۲۰۰ میلی گرمی شیرین بیان در روز، سبب کاهش درد آفت دهانی خواهد شد. علاوه بر آن، می توانید نتیجه خوبی را از گذاشتن چای کیسه ای شیرین بیان به مدت ۱۰ دقیقه روی زخم خود دریافت کنید.
آب اکسیژنه جهت درمان آفت دهان:
شما می توانید جهت درمان آفت دهانی از یک گوش پاک کن آغشته به محلول حاصل از ترکیب آب و آب اکسیژنه استفاده کنید. همچنین برای تهیه یک دهانشویه قوی تر اقدام به ترکیب ۴/۱ فنجان آب، ۴/۱ فنجان آب اکسیژنه و جوش شیرین به مقدار ۱ قاشق غذاخوری و نمک نمایید. البته شایان ذکر است که جهت دریافت نتیجه مطلوبتر، بهتر است از خوردن و آشامیدن، ۱ ساعت پس از مصرف این محلول اجتناب کنید.
چای:
قرار دادن چای سیاه کیسه ای به صورت مستقیم بر روی آفت، از دیگر مواد بسیار مؤثر در تسکین درد آفت دهانی می باشد. همچنین غرغره کردن چای سرد شده به عنوان دهانشویه، به علت داشتن تانن در این زمینه بسیار مفید خواهد بود.
سرکه سیب:
دهانشویه حاصل از ترکیب آب گرم و سرکه سیب نیز در رفع درد آفت دهان بسیار مؤثر می باشد. چرا که سرکه سیب به جهت برخورداری از اسید استیک، سبب از بین بردن باکتری های خطرناک شده و رشد باکتری های خوب و مفید را به همراه دارد.
مریم گلی:
این گیاه می تواند با از بین بردن باکتری ها و ویروس ها سبب کاهش التهاب گردد. شما می توانید محلول دهانشویه مریم گلی را با خیساندن ۲ قاشق چای خوری مریم گلی خشک در یک فنجان آب جوش تهیه کرده و اجازه دهید تا سرد شود و سپس از آن ۳-۲ بار در طول روز استفاده نمایید.
جوش شیرین:
جوش شیرین قادر به خنثی سازی اسیدهایی که عامل ایجاد درد و سوزش آفت هستند به علت داشتن خاصیت قلیایی خواهد بود. همچنین این ماده آفت دهان را با از بین بردن باکتری ها، سریع تر بهبود می بخشد. برای تهیه دهانشویه جوش شیرین، اقدام به ترکیب ۱ قاشق چای خوری جوش شیرین در نصف لیوان آب گرم کنید.
آب نمک:
امکان بهبود آفت دهان با مصرف دهانشویه آب نمک به مدت ۳۰ ثانیه، به علت افزایش غلظت کلرید سدیم و تجمع آب غشاء اطراف آفت دهان وجود دارد.
آلوئه ورا:
شما می توانید جهت بهبود و تسکین آفت دهانی از برگ آلوئه ورا استفاده کرده و پس از برش آن، اقدام به قرار دادن ژل آلوئه ورا به صورت مستقیم بر روی آفت دهان کنید.
ویتامین E برای درمان آفت دهان:
پس از باز کردن یک کپسول حاوی ویتامین E، مایع درون آن را بر روی آفت قرار دهید. این مایع با پوشاندن سطح روی زخم، از عفونت آن جلوگیری کرده و سبب بهبود سریعتر آن می گردد.
منیزیم هیدروکسید یا شیر منیزیم:
با شستشوی دهان خود به کمک محلول حاصل از ترکیب آنتی اسید، ملین و شیر منیزیم می توانید اسیدهایی را که منجر به درد و سوزش آفت دهان می شوند، خنثی کنید. حتی امکان مالیدن این محلول با یک گوش پاک کن ۴-۳ بار در طول روز بر روی آفت وجود دارد. همچنین استفاده از ترکیب دیفن هیدرامین به عنوان یک ماده ضد آلرژی و یک قاشق چای خوری شیر منیزیم نیز گزینه خوبی در این زمینه تلقی می شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
به خاطر داشته باشید که در صورت همراه بودن آفت دهان شما با نشانه های بالینی از قبیل اسهال، تب، بثورات جلدی یا سردرد و همچنین بیش از حد بزرگ و غیر معمولی بودن این زخم ها، و از بین نرفتن کامل آنها با گذشت بیش از ۲ هفته حتماً به پزشک مراجعه نمایید.
افزایش تعداد دفعات آفت زدن به ویژه اگر با التهاب و مشکل، پیش از ظاهر شدن آن مواجه می شوید، می تواند علت های خطرناکی داشته باشد. البته شما می توانید با کمک گرفتن از دندانپزشک، اقدام به معالجه دندان های تیز و شکسته تان کنید که علت آفت دهان نیز می تواند باشد.
