علت بوی بد دهان چیست و برای درمان آن چه باید کرد؟

برآوردها نشان می‌دهد که از هر ۴ نفر در جهان ۱ نفر به هالیتوزیس یا بوی بد دهان دچار می‌شود. شایع‌ترین علت هالیتوزیس عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. اگر ذرات غذا در دهان باقی بماند، تجزیه آنها توسط باکتری‌ها باعث تولید ترکیبات گوگردی می‌شود. هیدراته نگه داشتن دهان بوی دهان را کاهش می‌دهد. بهترین درمان برای بوی بد دهان مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و آبرسانی است.

هالیتوزیس یا بوی بد دهان چیست؟

اگرچه هالیتوزیس با بیماری‌های خاصی مرتبط است، اما بهداشت دهان و دندان شایع‌ترین علت آن شناخته می‌شود. هالیتوزیس مشکل رایجی است که می تواند باعث ناراحتی روانی زیادی می‌شود. علل و درمان مختلفی دارد. هر کسی ممکن است از هالیتوزیس رنج ببرد. بر اساس برآوردها، از هر ۴ نفر ۱ نفر به طور منظم با این مشکل مواجه است.

هالیتوزیس بعد از پوسیدگی دندان و بیماری لثه سومین دلیل شایعی است که افراد به دنبال مراقبت‌های دندانی هستند. درمان‌های خانگی ساده و تغییرات سبک زندگی مانند بهبود بهداشت دهان و دندان و ترک سیگار، اغلب این مشکل را برطرف می‌کند. با این حال، اگر بوی بد ادامه پیدا کرد، توصیه می‌شود برای بررسی علل زمینه‌ای به پزشک مراجعه کنید.

مهمترین علل بوی بد دهان

هالیتوزیس به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. اما شایع‌ترین علل احتمالی بدبویی دهان عبارتند از:

مصرف تنباکو

محصولات تنباکو انواع خاص خود را دارد و باعث ایجاد بویی بد در دهان می‌شوند. علاوه بر این، آنها احتمال ابتلا به بیماری لثه را افزایش می‌دهند که در بدبو شدن دهان موثر است.

ماندن خرده های مواد غذایی در دهان

تجزیه ذرات غذا گیر کرده در دندان باعث ایجاد بوی دهان شود. برخی از غذاها مانند پیاز و سیر نیز باعث بوی بد دهان می‌شوند. پس از هضم آنها، محصولات تجزیه شده را از طریق خون به ریه‌ها منتقل کرده و بر بوی دهان تأثیر می‌گذارند.

خشکی دهان

بزاق، به طور طبیعی دهان را تمیز می‌کند. اگر دهان به طور طبیعی و به دلیل بیماری خاصی مانند خشکی دهان خشک باشد، ممکن است بوی بدی در دهان ایجاد شود.

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان از مهم‌ترین علل بوی بد دهان

مسواک زدن و نخ دندان کشیدن باعث حذف ذرات کوچک غذایی می‌شود که لابه لای دندان جمع شده و به آرامی تجزیه می‌شوند و بوی بدی در دهان ایجاد می‌کنند. اگر به طور منظم مسواک نزنید، لایه‌ای از باکتری به نام پلاک ایجاد می‌شود. این پلاک لثه‌ها را تحریک کرده و باعث التهاب بین دندان‌ها و لثه‌ها به نام پریودنتیت می‌شود. دندان‌هایی که به طور منظم یا به درستی تمیز نمی‌شوند نیز با تجمع باکتری‌هایی روبرو خواهند بود که باعث هالیتوزیس می‌شود.

 

رژیم‌های غذایی سنگین

رژیم غذایی سخت و کم کربوهیدرات باعث ایجاد بوی بد در دهان می‌شود. این اتفاق به دلیل تجزیه چربی‌های تولید کننده مواد شیمیایی به نام کتون رخ می‌دهد. این کتون‌ها بوی قوی دارند.

داروها

برخی از داروها بزاق دهان را کاهش می‌دهند و در نتیجه باعث افزایش بدبویی دهان می‌شوند. برخی داروهای دیگر با تجزیه شدن و انتشار مواد شیمیایی در تنفس، بو ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال می‌توان به نیترات‌های مورد استفاده برای درمان آنژین، برخی از مواد شیمیایی شیمی درمانی و برخی آرام بخش‌ها مانند فنوتیازین اشاره کرد. افرادی که دوزهای زیادی از مکمل‌های ویتامین را مصرف می‌کنند نیز مستعد بوی بد دهان هستند.

بیماری‌های دهان، بینی و گلو

گاهی اوقات، سنگ‌های کوچک پوشیده شده از باکتری روی لوزه های پشت گلو ایجاد شده و بو ایجاد کنند. علاوه بر این، وجود عفونت یا التهاب در بینی، گلو یا سینوس‌ها نیز باعث ایجاد هالیتوزیس می‌شود.

بیماری‌های مختلف

برخی سرطان‌ها، نارسایی کبد و سایر بیماری‌های متابولیک به دلیل ترکیبات خاصی از مواد شیمیایی که تولید می‌کنند، می‌توانند باعث ایجاد بوی بدی در دهان شوند. بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) به دلیل رفلاکس منظم اسیدهای معده نیز باعث ایجاد هالیتوزیس می‌شود.

درمان بوی بد دهان

بهترین روش برای کاهش بوی بد دهان، رعایت بهداشت دهان و دندان است که احتمال بیماری لثه کاهش می‌یابد. توصیه می‌شود که افراد سالی دو بار برای معاینه و بررسی وضعیت دهان و دندان به دندانپزشک مراجعه کنند. دندانپزشک ممکن است خمیر دندانی را توصیه کند که حاوی یک عامل ضد باکتری یا دهانشویه ضدباکتری باشد. در صورت وجود بیماری لثه، تمیز کردن حرفه‌ای برای از بین بردن تجمع باکتری‌ها در پاکت‎های بین لثه و دندان ضروری بوده و باید انجام بگیرد.

همچنین استفاده از ترکیبات و داروی گیاهی نیز می تواند عملکرد مثبتی بر درمان بوی بد دهان بگذارد. خوشبوکننده دهان باریج با داشتن ترکیبات موثره گیاهی راه حلی مطمئن و سودمند برای درمان بوی بد دهان بشمار می آید.

خوشبوکننده دهان باریج طعم و بوی خوبی به دهان شما می‌دهد. علاوه بر این، حاوی اسانس های طبیعی گیاهی است که برای رفع آلودگی‌های ویروسی، باکتریایی و قارچی موثر است و الکل و شکر ندارد و مناسب افراد دیابتی نیز هست.

به طور منظم مسواک بزنید و نخ دندان بکشید

پلاک، ماده‌ای چسبنده روی دندان‌های شما، باکتری‌هایی که باعث هالیتوزیس می‌شوند را جمع‌آوری می‌کند. غذای گیرکرده در لابه‌لای دندان نیز به این مشکل می‌افزاید. دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و حداقل یک بار از نخ دندان استفاده کنید. اگر نگران بوی دهان خود هستید، مدت مسواک زدن را طولانی‌تر کنید یا سه بار در روز این کار را انجام دهید.

هر چند بهتر است در این کارها زیاده‌روی نکنید. اگر خیلی سخت مسواک بزنید  دندان‌های شما فرسوده خواهند شد و در مقابل پوسیدگی آسیب‌پذیر می‌شوند.

 دهان خود را بشویید

دهانشویه علاوه بر این که بوی دهان شما را خوشبو می‌کند بلکه شما را از شر باکتری‌های دهان خلاص کرده و از دهان شما در برابر آن‌ها محافظت می‌کند. دهانشویه‌ای طعم نعناع تازه می‌تواند احساس خوبی به شما بدهد. اما مطمئن شوید دهانشویه‌ای که انتخاب می‌کنید میکروب‌هایی که باعث هالیتوزیس می‌شوند را از بین می‌برد.

روزانه دهان خود را با یک دهانشویه خوب بشویید و بوی بد دهان را از بین ببرید. زمان ایده‌آل برای انجام این کار قبل از خواب است. همچنین اگر بعد از غذا خوردن دهان خود را با آب بشویید، می‌توانید به رفع هالیتوزیس کمک کنید. شما می‌توانید ذرات غذایی که لای دندان‌های شما گیر کرده‌اند را بیرون بکشید.

برای رفع بوی بد دهان، زبان خود را تمیز کنید

پوششی که به طور معمول روی زبان شما ایجاد می‌شود میزبان باکتری‌های بدبو باشد. برای خلاص شدن از شر آنها، زبان خود را به آرامی با مسواک خود تمیز کنید.

اگر برس شما آنقدر بزرگ است که به راحتی به پشت زبان شما نمی‌رسد، یک اسکراپر را امتحان کنید. آنها طراحی شده‌اند تا فشار یکسانی را بر سطح ناحیه زبان وارد کنند. این کار باکتری‌ها، باقی مانده‌های غذا و سلول‌های مرده‌ای که مسواک زدن به تنهایی نمی‌تواند از بین ببرد را حذف می‌کند.

از خوردن غذاهایی که نفس شما را ترش می‌کنند اجتناب کنید

پیاز و سیر نیز نقش بزرگی در بوی بد دهان دارند. اما مسواک زدن بعد از خوردن آنها کمکی نمی‌کند. دندانپزشک ریچارد پرایس، سخنگوی انجمن دندانپزشکی آمریکا،می‌گوید: موادی که باعث بوی بد آنها می‌شوند، به جریان خون شما راه پیدا کرده و به ریه‌های شما می‌روند.

بهترین راه برای رفع این مشکل چیست؟ آنها را نخورید یا حداقل قبل از رفتن به محل کار یا دیدن دوستان از خوردن آنها اجتناب کنید.

مصرف دخانیات را کنار بگذارید

سیگار علاوه بر ایجاد سرطان به لثه های شما آسیب می‌رساند، دندان‌های شما را لکه‌دار کند و بوی بدی به دهان شما بدهد. چسب‌های نیکوتین بدون نسخه می‌توانند به کاهش تمایل به سیگار کمک کنند. اگر به کمک نیاز دارید، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید و درباره برنامه‌های ترک سیگار یا داروهای نسخه‌ای که می‌توانند به شما کمک کنند تا برای همیشه دخانیات را کنار بگذارید، صحبت کنید.

مصرف نعناع بعد از شام را کنار بگذارید و به جای آن آدامس بجوید

باکتری‌های موجود در دهان شما عاشق شکر هستند و از آن برای تولید اسید استفاده می‌کنند. این کار باعث ساییدگی دندان‌ها و ایجاد بوی بد در دهان می‌شود. به جای آن، آدامس بدون قند بجوید. آدامس جویدن بزاق دهان را تحریک می‌کند و یک مکانیسم دفاعی طبیعی دهان در برابر اسیدهای پلاکی است که باعث پوسیدگی دندان و بوی بد دهان می‌شوند.

برای رفع بوی بد دهان به سلامت لثه‌ها اهمیت دهید

بیماری لثه باعث ایجاد هالیتوزیس می‌شود. باکتری ها در پاکت‌های لثه و پریودنتال جمع می‌شوند که باعث ایجاد بو می‌شود. اگر به بیماری لثه مبتلا هستید، ممکن است دندانپزشک به شما پیشنهاد کند که به متخصص پریودنتیست که در درمان آن تخصص دارد مراجعه کنید.

 دهان خود را مرطوب کنید

اگر دهان شما بزاق کافی تولید نکند، ممکن است دچار پوسیدگی دندان و هالیتوزیس شوید. اگر دهانتان خشک است، در طول روز آب فراوانی بنوشید. آدامس بدون قند بجوید یا آب نبات سفت بدون قند بمکید. علاوه بر این، برای مرطوب کردن هوای خانه در شب از یک دستگاه بخور استفاده کنید.

 به پزشک خود مراجعه کنید

اگر بوی بد در دهان شما با وجود تمام تلاش‌هایتان ادامه پیدا کرد، برای رفتن به پزشک و درمان ان وقت بگیرید. آنها وضعیت شما را معاینه و بررسی خواهند کرد تا بفهمید که آیا مشکل شما به یک بیماری زمینه‌ای مربوط است یا خیر.

نتیجه‌گیری

در این مطلب با رایج‌ترین علل بوی بد دهان و موثرترین و بهترین روش‌ها برای رفع این مشکل آشنایی پیدا کردید. اگر تمامی این کارها را انجام می‌دهید اما همچنان دهان شما بوی بدی می‌دهد و روحیه شما را تضعیف کرده است بهتر است به دندانپزشک و یک پزشک مراجعه کنید تا سلامت دهان و دندان‌های شما را بررسی کنید.

علاوه بر این شما می‌توانید از خوشبوکننده دهان باریج استفاده کنید. این محصول طعم و بوی خوبی به دهان شما می‌دهد. علاوه بر این، حاوی اسانس های طبیعی گیاهی است که برای رفع آلودگی‌های ویروسی، باکتریایی و قارچی موثر است و الکل و شکر ندارد. در نتیجه در بیماران دیابتی نیز می‌توانند از آن استفاده کنند و از خجالت کشیدن و ناراحتی ناشی از بوی بد در دهان خلاص شوند.