هرآنچه باید درباره علل و درمان انواع گرفتگی عضلانی پا بدانیم + موثرترین شیوه درمان

بسیاری از افراد تاکنون گرفتگی عضلانی پا را تجربه کرده اند. با این حال این اتفاق ممکن است مرتب تکرار شود به صورتی که حتی هر روز تجربه شود. گرفتگی عضله، انقباض دردناک غیر ارادی و موضعی یک عضله یا قسمتی از یک عضله است که به صورت ناگهانی رخ می دهد و معمولا به سرعت بهبود می یابد.

اسپاسم عضلانی یکی از واکنش های حفاظتی و طبیعی بدن نسبت به مشکلاتی است که در ماهیچه یا رشته های عصبی اطراف آن رخ می دهد. در این میان عضلات پا، به ویژه عضلات ران ( عضلات چهار سر ران)، پشت ران (همسترینگ) و پشت ساق (گاستروکنمیوس) با احتمال زیادی در معرض گرفتگی هستند. همین امر منجر به اختلال در راه رفتن و سلامت فرد می شود. از این‌ رو در این مقاله به بررسی علل و انواع گرفتگی عضلانی پا می پردازیم.

تشخیص گرفتگی عضله پا

بسیاری از افراد به دلیل فعالیت بیش از حد در یک محیط گرم، دچار گرفتگی عضلانی پا می شوند و قادر هستند این اسپاسم را تشخیص دهند. علائم اسپاسم عضلانی پا با توجه به عضله درگیر و شرایط اسپاسم متفاوت است. گاهی با لمس ناحیه ای که مورد اسپاسم قرار گرفته است می توان گرفتگی عضله را تشخیص داد به طوری که سفت و سخت شدن عضله را حس خواهید کرد. برخی از گرفتگی‌های عضلات فقط چند ثانیه طول می کشد، در حالی که در موارد شدیدتر ممکن است تا ۱۵ دقیقه طول بکشد.

علت گرفتگی عضلات پشت پا

یکی از شایع ترین موارد اسپاسم عضلانی پا مربوط به گرفتگی عضلات پشت پا می باشد. این مشکل ممکن است که به صورت احساس خستگی زودرس و درد و سنگینی در هنگام ایستادن، راه رفتن و یا نشستن بروز کند. مهمترین علت ایجاد این مشکل وجود کرامپ و کوتاهی در عضلات پشت پا است. درد عضلات پشت پا در افرادی که در طی فعالیت های روزانه مدت زمان طولانی می ایستند یا در حالتی که پاهایشان آویزان است می نشینند و یا در خانم هایی که از کفش های پاشنه بلند و بخصوص با پاشنه های باریک استفاده می کنند به وفور قابل مشاهده است.

علت گرفتگی عضلات پشت ران

ورزش، کوتاهی عضلات ساق پا و خوابیدن با پای کشیده می توانند جزء دلایل گرفتگی عضلات ران پا یا همسترینگ باشند. استرس یا استفاده از عضله برای مدت طولانی ممکن است باعث گرفتگی عضله پا در حین انجام فعالیت و یا بعد از آن می شود. گرفتگی عضلات همسترینگ در فعالیت های شدید بدنی و ورزشی ایجاد می شود که این گرفتگی معمولا با درد شدیدی همراه است.

یکی دیگر از شایع‌ترین علل گرفتگی عضلات پشت ران پا مشکلات مرتبط با سیاتیک می باشد یعنی بیمار فقط احساس گرفتگی و کوتاهی پشت عضلات همسترینگ خود را دارد اما در واقع فرد دچار تحریک عصب سیاتیک شده است و تحریک عصب سیاتیک خود را به‌صورت گرفتگی نشان داده است.

گرفتگی عضلات پا در شب

طبق مطالعات انجام شده  ۶۰درصد افراد بزرگسال بخصوص خانم ها در طول شب دچار گرفتگی عضلانی پا می شوند. گرفتگی عضلانی در خواب، به دلیل فشردگی یک عصب یا رفلکس خاص عضلانی رخ می دهد. گاهی به دلیل غلت خوردن حین خواب یکی از عصب ها تحت فشار قرار گرفته و پیامی را عضله مربوطه ارسال می کند و درست مانند زمانی که مغز به عضله پیام می دهد منقبض خواهد شد.

یکی دیگر از علل گرفتگی عضله پا در شب تشدید یک بازتاب طبیعی در بدن است که این امر موجب کشیده شدن تاندون های عضله می شود. در این لحظه پیامی از گیرنده های تاندون به نخاع و سپس از نخاع به عضله ارسال می شود که موجب انقباض عضله و ایجاد گرفتگی و درد در عضله می گردد. از دیگر علل موثر در گرفتگی عضله شبانه پا به دیابت، نشستن طولانی مدت، صافی کف پا، کم آبی و کم نمکی بدن اشاره کرد. پیشنهاد می شود جهت پیشگیری از ایجاد گرفتگی عضله پا در شب، پیش از خواب حرکات کششی انجام گیرد.

درمان گرفتگی عضلات ساق پا

اگر شما نیز با چنین مواردی مواجه هستید با اقدامات به موقع می توانید عضله درگیر را درمان کنید. با توجه به علت ایجاد گرفتگی در عضله روشهای درمانی متفاوتی وجود دارد که به هرکدام از موارد به صورت جداگانه می پردازیم.

درمان گرفتگی عضلات پا بعد از ورزش

در بیشتر موارد، گرفتگی عضلانی پا پس از ورزش بدون اینکه مشکل اساسی برای شما ایجاد کند در عرض چند دقیقه برطرف می‌شود. مهمترین عامل موثر بر چنین گرفتگی هایی از دست دادن آب بدن حین ورزش است.

در این حالت حجم خون کم شده و خون کافی برای رساندن اکسیژن به تمام عضلات وجود ندارد. در نتیجه عضله در حال فعالیت دچار گرفتگی می شود. مصرف آب هر ۱۵ دقیقه حین ورزش، گرم کردن بدن با حرکات کششی قبل از شروع ورزش، کمپرس سرد و گرم در موضع گرفتگی پا، تغذیه سالم از جمله مواردی است که مانع از بروز اسپاسم عضلات پا خواهد شد.

درمان گرفتگی عضلات پا در بارداری

گرفتگی عضلانی پا یکی از مشکلات شایع  و آزاردهنده در ۴۰-۴۵ درصد خانم های باردار بوده که شیوع این اسپاسم در نیمه دوم بارداری بیشتر است.

عوامل مختلی در بروز گرفتگی عضلانی پا موثرند اما عامل قطعی آن مشخص نیست. از جمله موارد موثر در این نوع اسپاسم می توان به افزایش وزن و بالبع آن افزایش فشار روی اعصاب لگن و پاها اشاره کرد. همچنین به دلیل نوسان سطح مایعات و الکترولیت ها در دوران بارداری ممکن است گرفتگی عضلات تشدید شود. استفاده از کمپرس گرم و سرد، وان آب گرم، ماساژ و تغذیه متعادل در درمان گرفتگی عضلات در این دوره تاثیرگذار خواهد بود.

درمان گرفتگی عضلات پا بعد از کوه نوردی

کوهنوردانی که در روز آفتابی و گرما به کوه می روند، میزان تعریق و از دست رفتن آب بیشتری از بدنشان اتفاق می افتد، بنابراین بیشتر در معرض گرفتگی عضلات پا هستند. رساندن الکترولیت ها به بدن، استراحت کردن، انجام حرکات کششی و فشار آوردن روی نقطه دردناک به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه و تکرار این حرکت نیز به خارج شدن عضله از حالت انقباض کمک می کند.

انجام فعالیت های روزانه و معمول بهترین قدم برای شروع یک دوره درمانی است. استراحت کوتاه مدت مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما انجام فعالیت های سبک، به بهبود وضعیت شما سرعت می دهد بنابراین از  استراحت های طولانی مدت خودداری کنید.

داروی گیاهی برای گرفتگی عضلات پا

گاهی عدم درمان به موقع گرفتگی های عضلانی پا، موجب ایجاد اثرات نامطلوب در عضو شده و موجب اختلال در فعالیت های روزمره گردد. یکی از روش ها برای درمان و یا رفع اسپاسم و گرفتگی عضلات استفاده از داروهای گیاهی است. وقتی صحبت از انواع مختلف داروهای تولید شده توسط شرکت های بزرگ داروسازی می شود، متوجه می شویم آنها هم برای تولید دارو از دارو گیاهی به عنوان ماده پیش ساز و حتی به عنوان ماده الهام بخش استفاده می کردند.

این در مورد گزینه های درمانی فعلی برای انواع بیماری ها صدق می کند به همین دلیل استفاده از داروهای گیاهی برای درمان بیماری ها تعجب آور نیست. از جمله گیاهانی که دارای اثرات ضداسپاسم، ضدالتهاب و آرام بخش می باشند کرفس و نعنا است که در این راستا با هدف تهیه فرمولاسیون موثری از اسانس نعنا و کرفس شکل دارویی لوسیون و اسپری موضعی سی ام باریج تولید و عرضه شده است که به منظور تسکین درد های عضلانی و اسکلتی تجویز می گردد.

این دارو به دو شکل لوسیون موضعی و اسپری موضعی عرضه شده است. سی ام باریج را می توانید بعد از تشخیص اسپاسم یا به عنوان درمان کمکی در بیماری‌هایی مثل استئوآرتریت زانو استفاده نمایید.

سی ام باریج دارویی بدون عوارض جانبی است با این حال می توانید در مورد استفاده از آن با پزشک خود نیز مشورت نمایید. نحوه استفاده از این دارو برای گرفتگی عضلانی پا به صورت ماساژ در موضع دردناک است و توصیه می شود روزی ۴ بار این کار را انجام دهید. سی ام باریج بدون نیاز به نسخه از تمام داروخانه‌های معتبر قابل تهیه است. اگر قبلا تجربه استفاده از این دارو را داشته اید، خیلی خوشحال می شویم تجربه خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.