کنگر فرنگی یا آرتیشو هرچند به عنوان نوعی سبزی شناخته می‌شود و دسته سبزیجات قرار می‌گیرد، ولی درواقع نوعی گل و از خانواده خارمریم است. این گیاه بومی مناطق مدیترانه‌ای است و قرن هاست که به دلیل خواص دارویی بالقوه‌اش مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در طب سنتی کشورهای مختلف، مصرف کنگر فرنگی برای کاهش سطح قند خون، بهبود هضم، سلامت قلب و سلامت کبد توصیه و تجویز می‌شود.
عصاره کنگر فرنگی که حاوی غلظت بالایی از ترکیبات موجود در گیاه است هم به عنوان مکمل غذایی و دارویی محبوبیت فزاینده‌ای دارد.
در ادامه فایده مصرف کنگر فرنگی برای سلامتی آورده شده:
در این مقاله می‌خوانید
سرشار از مواد مغذی
کنگر فرنگی مملو از مواد مغذی مفید است. یک کنگر فرنگی متوسط (۱۲۸ گرم خام، ۱۲۰ گرم پخته) حاوی:
ارزش غذایی یک کنگر فرنگی متوسط خام
- کالری :۴۷
- چربی :۰.۲ گرم
- کربوهیدرات :۱۱ گرم
- پروتئین :۳.۳ گرم
- فیبر :۵ گرم
- قند :۱ گرم
ارزش غذایی یک کنگر فرنگی متوسط پخته
- کالری :۵۳
- چربی :۰.۳ گرم
- کربوهیدرات :۱۲ گرم
- پروتئین:۲.۹ گرم
- فیبر :۹ گرم
- قند :۱ گرم
کنگر فرنگی کم چربی و در عین حال سرشار از فیبر، ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان است. به خصوص این گیاه جادویی حاوی مقدار زیادی از ویتامین ب۶ و ویتامین‌های ث و کا بوده و مواد معدنی مهمی مانند منیزیم، فسفر، پتاسیم و آهن را نیز تامین می‌کنند.
یک کنگر فرنگی متوسط تقریباً ۷ گرم فیبر دارد که ۲۳ تا ۲۸ درصد از مصرف روزانه هر فرد را به خوبی تامین می‌کند. این گیاه خوشمزه تنها با ۶۰ کالری و حدود ۴ گرم پروتئین در هر ساقه از اکثر سبزیجات و گیاهان خوراکی دیگر ارزش غذایی بیشتری دارد.
اما مهمتر از همه اینکه کنگرفرنگی به عنوان یک آنتی‌اکسیدان خیلی قوی هم توصیه می‌شود.
کاهش‌دهنده چربی بد خون
عصاره برگ کنگرفرنگی تأثیر مثبتی بر سطح کلسترول دارد. براساس ک پژوهش در بین بیش از ۷۰۰ نفر ثابت شده که مصرف روزانه مکمل عصاره برگ کنگرفرنگی به مدت ۵ تا ۱۳ هفته منجر به کاهش کلسترول بد خون می‌شود.
یک پژوهش دیگر بر روی ۱۴۳ بزرگسال مبتلا به کلسترول بالا نشان داده که مصرف روزانه عصاره برگ کنگرفرنگی به مدت شش هفته منجر به کاهش ۱۸.۵% و ۲۲.۹% در کلسترول خون می‌شود.
علاوه بر این، یک پژوهش بر روی حیوانات آزمایشی نشان می‌دهد که مصرف کنگرفرنگی به طور متوسط ۳۰ درصد کلسترول و ۲۲ درصد تری‌گلیسیرید را کاهش می‌دهد.
تنظیم‌کننده فشار خون
عصاره کنگرفرنگی می‌تواند به درمان افراد مبتلا به فشار خون بالا کمک کند. یک پژوهش بر روی ۹۸ مرد مبتلا به فشار خون بالا نشان داده که مصرف روزانه عصاره کنگرفرنگی به مدت ۱۲ هفته فشار خون دیاستولیک و سیستولیک را به ترتیب به طور متوسط ۲.۷۶ و ۲.۸۵ میلی‌متر کاهش می‌دهد.
اینکه چگونه عصاره کنگرفرنگی فشار خون را کاهش می‌دهد هنوز به طور کامل کشف نشده. با این حال، مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان می‌دهد که عصاره کنگر فرنگی باعث تقویت آنزیم نیتریک اکسید سینتاز (eNOS) می‌شود که در گشادکردن رگ‌های خونی نقش دارد.
پاکسازی کبد و بهبوددهنده کبدچرب
عصاره برگ کنگرفرنگی می‌تواند از کبد در برابر آسیب محافظت کند و باعث رشد بافت جدید شود. همچنین عصاره کنگر فرنگی تولید صفرا را افزایش می‌دهد. صفرا به حذف سموم مضر از کبد کمک می‌کند.
در یک پژوهش، عصاره کنگر فرنگی که به یک دسته از موش‌های آزمایشگاهی داده شد و سپس با موش‌هایی که عصاره کنگر فرنگی دریافت نکردند مقایسه شد. نتیجه آزمایش نشان داده که مصرف کنگرفرنگی منجر به آسیب کمترِ کبدی، سطوح آنتی‌اکسیدانی بالاتر و عملکرد بهتر کبد پس از مصرف بیش از حد دارو شدشده است. همچنین پژوهش‌ها روی انسان نیز اثرات مثبتی بر سلامت کبد نشان می‌دهد.
به عنوان مثال، در یک کارآزمایی روی ۹۰ نفر مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی نشان داد که مصرف ۶۰۰ میلی گرم عصاره کنگر فرنگی روزانه به مدت دو ماه منجر به بهبود عملکرد کبد می‌شود.
سلامت دستگاه گوارش
کنگرفرنگی منبع فراوان فیبر است که می‌تواند با افزایش و بهبود عملکرد باکتری‌های مفید روده، کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان‌های روده، و کاهش یبوست و اسهال، به سلامت دستگاه گوارش کمک کند.
کنگرفرنگی حاوی اینولین است، نوعی فیبر که به عنوان یک پری‌بیوتیک عمل می‌کند.
در یک پژوهش، ۱۲ بزرگسال با مصرف عصاره کنگر فرنگی حاوی اینولین هر روز به مدت سه هفته، بهبود در باکتری‌های روده را تجربه کرده‌اند.
عصاره کنگر فرنگی همچنین می‌تواند علائم سوء هاضمه مانند نفخ، حالت تهوع و سوزش سر دل را تسکین دهد.
پژوهش دیگری روی ۲۴۷ فرد مبتلا به سوء هاضمه نشان دهنده این است که مصرف روزانه عصاره برگ کنگرفرنگی به مدت ۶ هفته علائمی مانند نفخ و … را در مقایسه با عدم مصرف عصاره برگ کنگر فرنگی کاهش می‌دهد.
در واقع، سینارین (Cynarin) یک ترکیب طبیعی در کنگر فرنگی، می‌تواند اثرات مثبتی را با تحریک تولید صفرا، تسریع حرکت روده و بهبود هضم برخی چربی‌ها ایجاد کند.
کاهش‌دهنده علائم سندروم روده تحریک‌پذیر
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) عارضه‌ای است که بر سیستم گوارش تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث درد معده، گرفتگی عضلات، اسهال، نفخ، یبوست و نفخ شود.
در یک پژوهش روی افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر تاییدشده که مصرف روزانه عصاره برگ کنگرفرنگی به مدت شش هفته به کاهش علائم کمک می‌کند. علاوه بر این، ۹۶٪ از شرکت‌کنندگان در پژوهش عصاره را به اندازه – سایر داروها و درمان‌های موثر در سندروم روده تحریک‌پذیر مانند داروهای ضداسهال و ملین‌ها موثر ارزیابی کرده‌اند.
مطالعه دیگری روی ۲۰۸ فرد مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر نشان داده که مصرف روزانه ۱-۲ کپسول عصاره برگ کنگرفرنگی به مدت دو ماه ، علائم بیماری را تا ۲۶ درصد کاهش داده و کیفیت زندگی را تا ۲۰ درصد بهبود می‌بخشد.
